درمان بیماری لک و پیس چگونه است؟
در حال حاضر درمانهای قطعی و رضایتبخشی برای بیماری لک و پیس (ویتیلیگو) وجود ندارد. ترمیم و بازسازی رنگدانههای پوستی روشی است که اغلب برای درمان پیسی، پوست صورت و بالاتنه مناسب است و برای قسمتهای دیگر بدن از قبیل دستها، پاها و قسمتهایی از پوست که موی آن سفید شده است، کارایی چندانی ندارد. معمولاً لکههایی که به تازگی به وجود آمده باشد در مقایسه با لکههای قدیمی که مدت طولانی بر روی پوست وجود داشتهاند، پاسخ بهتری نسبت به روشهای درمان بیماری لک و پیس نشان میدهند.
راهنماییهای کلی
آسیبدیدگی پوست را به حداقل برسانید – لباسهای مناسبی برای محافظت از پوست خود بپوشید، زیرا هر گونه جراحتی اعم از بریدگی، خراشیدگی یا ساییدگی پوست میتواند منجر به ظهور لکههای جدیدی شود.
با استفاده از آرایش مناسب میتوان لکههای ناشی از لک و پیس (برص) را تا حد زیادی مخفی کرد.
از پوست خود در برابر آفتاب محافظت کنید – در ساعاتی از روز که شدت نور آفتاب به حداکثر مقدار خود میرسد، سعی کنید در فضاهای سرپوشیده بمانید. همیشه از لباسهای مناسب که تمام سطح پوست شما را ميپوشاند، استفاده کنید. از کرمهای ضد آفتاب با خاصیت حفاظتی (SPF) بالاتر از ۵۰ بر روی قسمتهایی از پوست که در معرض نور آفتاب قرار میگیرد، استفاده کنید.
درمانهای موضعی
درمانهای موضعی که در حال حاضر برای بیماری لک و پیس (ویتیلیگو) مؤثر هستند، عبارتند از:
کرمهای کورتیکواستروئید. این کرمها را میتوان به مدت سه ماه برای رفع علائم لک و پیس (برص) بر روی پوست بالاتنه و اندامهای تحتانی استفاده کرد. دقت کنید که از استروئیدهای قوی هرگز نباید بر روی قسمتهایی از صورت (به خصوص پلکها)، گردن، زیر بغل و کشاله ران که پوست نازک دارد، استفاده کرد.
بازدارندههای کلسینئورین (کرم پیمکرولیموس و پماد تاکرولیموس). این محصولات را میتوان برای درمان علائم لک و پیس در محل پلکها، صورت، گردن، زیر بغل و کشاله ران استفاده کرد.
نور درمانی
نور درمانی به معنی استفاده از تابشهای ماوراء بنفش (UV) برای درمان عوارض پوستی میباشد. انواع مختلف این روش درمانی عبارت است از:
استفاده از ماوراء بنفش B با باند پهن یا باند باریک (۳۱۱ نانومتر) برای تمام سطح بدن و یا به صورت موضعی
استفاده از لیزر اکسیمر (۳۰۸ نانومتر) یا ماوراء بنفش B هدفمند برای لکههای کوچک ناشی از لک و پیس (برص)
نور شیمی درمانی (فوتوکموتراپی) به صورت دهانی، موضعی یا حمام آب
روش نور درمانی
این روش درمانی معمولاً به صورت دو بار در هفته در یک دوره ۳ تا ۴ ماهه انجام میشود. اگر بعد از این مدت آثار ترميم و بازگشت رنگدانهها در پوست مشاهده شود، درمان به مدت یک تا دو سال دیگر ادامه پیدا میکند. تا وقتی که رنگدانههای پوست به طور کامل ترمیم و بازیابی شود.
عمل جراحی برای درمان لکههای پایدار
در این روش، لایه سطحی پوست در محل لکههایی که حالت ثابت و پایدار داشته باشند، از طریق عمل جراحی (تراشیدن، درم ابریژن، سنباده یا لیزر) برداشته میشود و به جای آن پوستی با رنگ طبیعی که از قسمت دیگری از بدن برداشته شده است، پیوند زده میشود.
رنگزدایی
در روش رنگزدایی، از مونوبنزیل اتر یا هیدروکوئینون برای از بین بردن رنگ پوست در افرادی که پوست تیره دارند. و این بیماری در آنها به حالت پیشرفته رسیده است، استفاده میشود.
لیزر درمانی
انواع مختلف لیزرهای کیو سوئیچ از قبیل روبی (۶۹۴ نانومتر)، اکساندرایت (۷۵۵ نانومتر) و ان دی یاگ (۵۳۲ نانومتر و ۱۰۶۴ نانومتر) به تنهایی یا همراه با عوامل رنگزدای موضعی مانند مونوبنزیل اتر یا MMEH به منظور رفع لکههای ناشی از این بیماری استفاده میشود. این لیزرها با تخریب انتخابی رنگدانههای ملانین و سلولهای تولید کننده ملانین، به عنوان عامل رنگزداي پوست عمل میکند.
کرایوتراپی
در مواردی که هدف از رنگزدایی، از بین بردن رنگ قسمت کوچکی از پوست باشد. روش کرایوتراپی با نیتروژن مایع از کارایی بالایی برخوردار است. کرایوتراپی روشی است که از نظر اقتصادی مقرون به صرفه بوده و نتایج دائمی و ماندگاری را حاصل میکند. این روش در صورتی که توسط پزشک باتجربه انجام شود، کاملاً ساده و راحت خواهد بود. و در مدت زمان کوتاهی قابل انجام است. ملانوسیتها يا سلولهاي توليد کننده ملانين، حساسیت شدیدی نسبت به منجمد شدن به وسیله نیتروژن مایع دارند و بنابراین کرایوتراپی میتواند منجر به از بین رفتن رنگ پوست به طور کامل و دائمی شود. بهترین نتایج حاصل از این روش درمانی معمولاً ۴ هفته بعد از انجام عمل مشاهده میشود.
ممکن است لازم باشد در قسمتهایی از پوست که بعد از عمل، رنگ آن به طور کامل از بین نمیرود، این عمل در چند جلسه به فاصله هر ۴ تا ۶ هفته تکرار شود تا که رنگ پوست به طور کامل محو شود.