روشهای تشخیص و درمان سرطان سلول بازال
در این مطلب سایت دکتر ابوالفضل جویا متخصص ژل و بوتاکس به روش های تشخیص ، پیشگیری و درمان سرطان سلول بازال می پردازیم. تا پایان همراه ما باشید.
تشخیص سرطان سلول بازال
مرحله اول در تشخیص سرطان سلول پایه‌ای، معاینه توسط یک متخصص پوست است. آن‌ها کل پوست بدن شما را از سر تا پا بررسی می‌کنند تا هر نوع زائده و تغییر رنگ را مشاهده کنند. پزشک همچنین درباره سابقه پزشکی و خانوادگی شما در ابتلا به سرطان‌های پوست سؤال خواهد کرد.
اگر پزشک هر نوع تغییر رنگ و یا زائده نگران‌کننده پیدا کند، از پوست شما نمونه‌برداری خواهد کرد. برای انجام این کار، قبل از آنکه نمونه کوچکی از ضایعه برای آزمایش برداشته شود، یک ماده بی‌حس کننده به پوست تزریق می‌شود. نمونه برداشته شده برای بررسی زیر میکروسکوپ قرار می‌گیرد. اگر سرطان سلول پایه‌ای پوست تشخیص داده شود، زائده برداشته می‌شود. اگر بیمار به نوع تهاجمی آن مبتلا باشد، از غدد لنفاوی نمونه‌برداری می‌کنند تا متاستاز (گسترش پیدا کردن سلول‌های سرطانی به نواحی دیگری از بدن، غیر از ناحیه اولیه تشکیل توده سرطانی) را مورد بررسی قرار دهند.
پیشگیری از سرطان سلول پایه‌ای پوست
برای کاهش خطر سرطان سلول پایه‌ای پوست می‌توانید:
خودداری از قرار گرفتن در معرض نور آفتاب در وسط روز:
در بسیاری از نقاط، پرتوهای مضر خورشیدی بین ساعت 10 صبح تا 4 بعدازظهر شدیدتر هستند. فعالیت‌های خارج از خانه را به دیگر ساعات روز موکول کنید، حتی در زمستان یا وقتی که هوا ابری است.
اهمیت استفاده از ضد آفتاب:
در کل سال از ضد آفتاب استفاده کنید. از یک ضد آفتاب طیف گسترده و SPF حداقل 30 استفاده کنید، حتی در روزهای ابری. ضدآفتاب را به میزان کافی به کار برده و هر دو تا چهار ساعت (بسته به میزان قرارگیری در برابر آفتاب و نیز شدت تعریق) آن را تجدید کنید. درصورتی که شنا می‌کنید یا تعریق‌تان شدید است دفعات تجدید ضد آفتاب را بیشتر کنید.
استفاده از لباس‌هایی با محافظت کافی :
پوست خود را با لباس تیره و دارای بافت متراکم بپوشانید، به طوری که پاها و بازوهایتان پوشانده شود. همچنین از یک کلاه لبه پهن استفاده کنید که میزان حفاظت آن بیشتر از کلاه بیسبال یا آفتاب‌گیر باشد. عینک آفتابی را فراموش نکنید. به دنبال عینک‌هایی باشید که مانع از عبور هر دو نوع پرتو UVB و UVA می‌شوند.
هرگز از دستگاه‌های برنزه‌کننده (سولاریوم) استفاده نکنید:
این تخت‌ها پرتوهای فرابنفش از خود ساطع می‌کنند و می‌توانند خطر ابتلا به سرطان پوست را تا حد زیادی افزایش دهند.
بررسی مرتب سطح پوست :
تمام سطح پوست خود را به طور مرتب بررسی کنید و تغییرات آن را به پزشک اطلاع دهید. مرتباً پوست‌تان را برای پیدا کردن زائده‌های جدید احتمالی یا تغییراتی در خال‌ها، کک و مک‌ها، جوش‌ها و لکه‌های مادرزادی معاینه کنید. با کمک آینه، صورت، گردن، گوش و پوست سر خود را بررسی کنید. قفسه سینه، پشت تنه و قسمت‌های بالایی و زیرین بازوها و دست‌ها را نیز بررسی کنید. قسمت‌های جلویی و عقبی پاها از جمله کف پاها و فضاهای بین انگشتان را نیز معاینه کنید. نواحی تناسلی و حتی قسمت میانی باسن را فراموش نکنید.
دکتر ابوالفضل جویا بهترین متخصص ژل و بوتاکس را در اینستاگرام دنبال کنید
درمان سرطان سلول پایه‌ای پوست چگونه است؟
درمان سرطان سلول پایه‌ای با برداشتن زائده همراه است. پزشک روش درمانی را متناسب با نوع سرطان سلول پایه‌ای بیمار، اندازه ضایعه و موقعیت آن تجویز می‌کند.
گزینه‌های درمانی :
تراشیدن بافت و الکترودسیکاسیون (ELECTRODESSICATION)
در این روش درمان، زائده با ابزاری به نام کورت خراشیده می‌شود و محل تومور با سوزن مخصوصی سوزانده می‌شود. این روش مخصوصاً در مورد ضایعات کوچک بسیار موثر است، اگرچه امکان دارد در سرطان‌های سلول پایه‌ای تهاجمی یا در نواحی دارای ریسک بالا چندان موثر نباشد. در این روش معمولاً یک جای زخم سفید رنگ و گرد روی پوست باقی می‌ماند. میزان موفقیت این روش 95 درصد است.
جراحی برداشتن تومور
درمان سرطان سلول پایه‌ای پوست با این روش به این صورت است که پزشک تومور و نواحی اطراف آن (از جمله مقداری از پوست سالم) را با کمک چاقوی جراحی برمی‌دارد و محل جراحی را بخیه می‌زند. این نوع جراحی اغلب برای سرطان‌های سلول پایه‌ای پیشرفته که احتمال درگیر کردن پوست سالم نواحی اطراف آن وجود دارد استفاده می‌شود. در این روش ممکن است یک جای زخم کوچک روی پوست باقی بماند. میزان موفقیت این روش 95 درصد است.
جراحی میکروگرافی موهز (MOHS)
در این روش پزشک لایه نازکی از بافت تومور را برمی‌دارد. لایه برداشته‌شده فریز می‌شود و سپس در زیر یک میکروسکوپ مورد بررسی قرار می‌گیرد. پس از آن پزشک دوباره این کار را تکرار می‌کند و نهایتاً کل بافت را به شکل لایه های نازکی از روی پوست بر می‌دارد. در این پروسه هر بار که یک لایه برداشته می‌شود، با استفاده از میکروسکوپ مورد بررسی قرار می‌گیرد.
از مزایای درمان با جراحی میکروگرافی موهز این است که می‌تواند بافت سالم را حفظ کرده و بالاترین سطح موفقیت درمانی، یعنی 99 درصد را در پی داشته باشد. این روش اغلب برای تومورهای بزرگ و تومورهایی در نواحی صورت و گردن مورد استفاده قرار می‌گیرد که قابل مشاهده هستند.
جراحی mohs
عمل جراحی کرایو (با استفاده از سرما)
جراحی کرایو برای سرطان‌هایی به کار برده می‌شود که اندازه کوچکی دارند و هنوز در پوست گسترده نشده‌اند. پزشک می‌تواند سلول‌های سرطانی را با نیتروژن مایع فریز کند و از بین ببرد. در این روش خطر آسیب‌رسانی به عصب ناحیه درگیر وجود دارد و می‌تواند منجر به از دست دادن حس شود.
در این روش هیچ برشی لازم نیست، گرچه ممکن است از بی‌حسی استفاده شود. زائده، تاول خواهد زد و سپس پوسته پوسته می‌شود. جراحی کرایو معمولاً برای سرطان سلول پایه‌ای و در افرادی که اختلالات خونریزی دارند به کار برده می‌شود. میزان موفقیت این روش بین 85 تا 90 درصد است.
دوران نقاهت سرطان سلول بازال
دوره نقاهت پس از درمان سرطان سلول پایه‌ای، معمولاً کوتاه و آسان است. با این حال، بسیاری از افراد تا زمان بهبودی، در محل جراحی یا بخیه، درد کمی را تجربه می‌کنند.
بعد از درمان سرطان سلول پایه‌ای، باقی ماندن جای زخم شایع است. برای کمتر شدن جای زخم، دستورالعمل‌های بعد از درمان که توسط پزشک به شما داده می‌شود را کاملاً رعایت کنید. دستورالعمل‌های مراقبت از این زخم، معمولاً شامل موارد زیر است:
محل بخیه را تمیز نگه دارید. اطراف زخم را روزانه دو بار با آب تمیز شست‌وشو کنید. از هیدروژن پراکسید یا الکل روی زخم استفاده نکنید، زیرا با خشک کردن پوست، ترمیم زخم را به تاخیر می‌اندازند.
سپس از پمادهای بدون نسخه مانند پمادهای آنتی‌بیوتیک و وازلین استفاده کنید تا به درمان زخم کمک کنید. می‌توانید یک لایه نازک وازلین یا پماد تتراسایکلین روی زخم قرار دهید و آن ناحیه را با یک گاز استریل بپوشانید.
مرطوب نگاه داشتن زخم (با استفاده از پمادهای گفته شده، نه خیس نگه داشتن آن با آب) با افزایش سرعت ترمیم به خوب شدن آن کمک می‌کند.
نکته: خطر عود سرطان سلول پایه‌ای پوست بالاست. برای احتیاط، با نهایت دقت از پوست‌تان در برابر پرتو فرابنفش محافظت کنید.
دریافت اینترنتی نوبت ویزیت دکتر ابوالفضل جویا