بررسی مزایای مهم استفاده از زینک اکساید
قصد داریم در این مطلب از سایت دکتر ابوالفضل جویا متخصص ژل و بوتاکس به مطالعه و بررسی مزایای مهم استفاده از زینک اکساید خواهیم پرداخت.
اثرات ضد پیری و بهبود آسیب‌های بافتی
زینک اکساید نه‌تنها از آسیب‌دیدگی ناشی از پرتو آفتاب، چین و چروک و لک‌های تیره جلوگیری می‌کند، بلکه به رشد بافت پوست جدید و تولید کلاژن نیز کمک می‌کند. کلاژن نقش مهمی در حفظ جوانی و شادابی پوست ایفا می‌کند. بدن به زینک و سایر مواد معدنی کمیاب برای سنتز کلاژن و ترمیم بافت هم‌بند نیاز دارد.
مطالعات نشان داده‌اند که درمان پوست آسیب‌دیده، پوست خشک یا زخم پوستی به کمک محصولات زینک اکساید فقط در عرض 48 ساعت (شامل درمان و مراقبت دوران بعد از جراحی) سبب بهبود عوارض پوستی، ترمیم بهتر، کاهش التهاب و قرمزی، بازیابی رنگدانه و تنظیم میزان مایع میان‌بافتی و سبوم (چربی) پوست می‌شود. زینک اکساید همچنین هنگامی که همراه با سایر فرآورده‌های ضد پیری پوست به کار رود، می‌تواند به افزایش مقدار مواد موثره جذب شده توسط پوست کمک کنند.
محافظت از پوست در برابر آفتاب سوختگی و آسیب‌های ناشی از آفتاب
طی سه دهه گذشته یکی از موضوعاتی که در تحقیقات پیرامون مراقبت از پوست بسیار مورد توجه قرار گرفته است، بررسی فواید زینک اکساید برای محافظت طبیعی از پوست در برابر آفتاب است. بر اساس این تحقیقات مشخص شده است که زینک اکساید از پوست در مقابل هر دو نوع پرتو فرابنفش نور خورشید (UVA /UVB) محافظت می‌کند. این ویژگی در اغلب ضدآفتاب‌های شیمیایی که فقط یک نوع پرتو فرابنفش را مسدود می‌کنند، وجود ندارد.
مطلب پیشنهادی برای مطالعه : روش های درمانی ریزش مو در مردان
امروزه زینک اکساید علاوه بر ضد آفتاب، به فرمولاسیون بسیاری از محصولات مراقبت از پوست نیز افزوده می‌شود. همچنین این ماده در بسیاری از لوسیون‌ها و مواد آرایشی-بهداشتی معدنی، کانسیلرها، مرطوب‌کننده‌ها، بی‌بی کرم‌ها، دی دی کرم ها و محصولات ضد پیری استفاده می‌شود. در گذشته ضدآفتاب‌های حاوی زینک اکساید به دلیل رگه‌های سفید قابل توجهی که روی پوست به جا می‌گذاشتند، محبوب نبودند. این موضوع نشانه این بود که زینک به‌طور کامل جذب نشده است. اما در سال‌های اخیر دانش مراقبت از پوست پیشرفت‌های بسیاری کرده است و امروزه فرمولاسیون‌های جدید زینک اکساید با ذرات بسیار ریزی وجود دارند که دیگر روی پوست رگه‌های سفید به‌جای نمی‌گذارند.
ویژگی‌های زینک اکساید برای محافظت از پوست در برابر پرتوهای خورشید
امروزه زینک اکساید در برخی از بهترین ضدآفتاب‌ها، به تنهایی اثراتی مشابه محصولات مراقبت پوست شیمیایی دارد، این در حالی است که در محصولات مراقبت پوست شیمیایی از چندین ترکیب به صورت هم‌زمان برای محافظت در برابر طیف گسترده پرتوهای فرابنفش استفاده می‌شود.
میزان ایمنی، قدرت و اثربخشی یک محصول برای پیشگیری از سوختگی، به میزان زینک اکساید به کار رفته در فرمولاسیون آن بستگی دارد. درصد زینک اکساید در محصولات مختلف بسیار متفاوت است و درصد نهایی، SPF (فاکتور محافظتی در برابر آفتاب) محصولات را تعیین می‌کند.
در کرم‌های ضدآفتاب، درصد زینک اکساید معمولاً حدود 25 تا 30 درصد است.
در محصولات آرایشی، ازجمله کرم پودر‌ها، بی‌بی کرم‌ها، دی‌دی کرم‌ها و مرطوب‌کننده‌های صورت، درصد (و درنتیجه پوشش‌دهی) معمولاً در حدود 10 تا 19 درصد است.
هرچه از زینک اکساید کمتری در یک محصول استفاده شود، اثر محافظتی کمتری خواهد داشت (در بازه مجاز). به عنوان مثال فرآورده‌ای با SPF 15، نسبت به محصولی با SPF 30 که حاوی زینک بیشتری است، به مدت کمتری دوام خواهد داشت.
درمان بثورات و تحریکات پوستی (شامل ادرار سوختگی نوزادان)
تحقیقات زیادی نشان می‌دهد که زینک اکساید به رشد بافت جدید، ترمیم پوست، بهبود زخم‌ها و جلوگیری از التهاب کمک می‌کند. از این ماده می‌توان برای کمک به بهبود طبیعی موارد زیر استفاده کرد:
- ادرار سوختگی نوزادان
- تب‌‌خال‌های دهانی
- زخم‌های پوستی
- خراش‌ها یا ساییدگی‌ها
- سوختگی‌ها
تحریک حاصل از مصرف محصولات شیمیایی
زینک اکساید یک ماده موثر رایج در بسیاری از کرم‌های مخصوص ادرار سوختگی نوزادان است. پمادهای حاوی زینک اکساید با تشکیل یک لایه محافظ روی پوست، به محافظت از پوست ظریف و حساس کودک در برابر مواد محرک و باکتری‌ها کمک می‌کنند. در مورد بثورات پوشک، بهتر است برای کاهش التهاب، از زینک به‌صورت مکرر و به مقدار زیاد (طبق تجویز پزشک متخصص اطفال) استفاده شود.
برخی مطالعات در این زمینه نشان می‌دهد که می‌توان از پمادهای زینک اکساید 5 درصد، برای کاهش علائم تحریک پوست در نوزادان مبتلا به بثورات پوشک ناشی از اسهال استفاده کرد. کرم‌هایی که فاقد عطر یا رنگ افزودنی هستند بهترین گزینه برای درمان بثورات پوستی، ازجمله بثورات پوشک با درجات خفیف تا شدید و پیشگیری از تشدید علائم محسوب می‌شوند.
پیشگیری از بروز عفونت‌های باکتریایی
زینک اکساید می‌تواند مانند یک قابض ملایم عمل کرده و از بروز عفونت‌های باکتریایی پوست پیشگیری کند؛ در نتیجه مانند یک ماده خشک‌کننده طبیعی محسوب می‌شود. از جمله کاربردهای سنتی محصولات زینک اکساید می‌توان به مواردی نظیر درمان زخم و جراحت‌های ناشی از جراحی و استفاده از آن به‌عنوان مرهم برای درمان زخم‌های دهانی اشاره کرد. زینک یک ماده معدنی ضروری است که نقش مهمی در تنظیم عملکردهای آنزیمی مورد نیاز برای ترمیم آسیب‌های لایه خارجی پوست و تشکیل کلاژن و بافت هم‌بند جدید دارد.
مطالعه‌ای در سال 2003 نشان داد که زینک اکساید از طریق مهار چسبندگی و جلوگیری از ورود باکتری‌ها باعث کاهش عفونت‌های باکتریایی می‌شود. زینک اکساید همچنین علاوه بر کمک به کاهش نفوذپذیری باکتری‌ها، باعث افزایش فشردگی محل اتصال بین سلولی می‌شود، به طوری که باکتری‌ها نتوانند راه خود را به داخل پیدا کنند.
زینک‌اکساید همچنین از طریق تعدیل بیان ژن سایتوکاین‌های التهابی به کاهش التهاب پوستی نیز کمک می‌کند. سایتوکاین‌ها مولکول‌های پیام‌رسانی هستند که از برخی سلول‌های ایمنی که التهاب را تحریک می‌کنند ترشح می‌شود.
بسیاری از محصولات پوستی حاوی زینک اکساید به کاهش قرمزی، تورم، درد و التهاب ناشی از تجمع باکتری کمک می‌کنند. به علاوه، مزیت دیگر این محصولات این است که مانند سایر محصولات تجاری قابض، منافذ بزرگ پوست را کوچک کرده و با تنظیم تولید سبوم پوست از براق شدن پوست جلوگیری می‌کنند.
درمان سریعتر آکنه
برای درمان آکنه، زینک اکساید معمولاً با سایر ترکیبات ضدالتهابی یا ضد باکتری مانند آنتی‌اکسیدان‌ها، زینک گلوکونات یا سولفات روی ترکیب می‌شود. همچنین این عناصر در کنار هم به بهبود ظاهر، کاهش شدت، طول مدت درمان و درد آکنه‌های کیستیک یا هورمونی و نشانه‌های آن‌ها کمک می‌کنند.
نتایج یک مطالعه در سال 2013 همراه با تحقیقات دیگر در این زمینه نشان می‌دهد که زینک اکساید می‌تواند از روشهای مختلفی به درمان و پیشگیری از بروز آکنه کمک کند، از جمله:
- کاهش خصوصیات میکروبی یا باکتریایی مرتبط با بروز آکنه
- کاستن از التهابی که در نتیجه فعالیت باکتری‌های عامل جوش و انسداد منافذ پوستی ایجاد می‌شود
- کاهش احتمال بروز مجدد آکنه در صورت مقاوم شدن پوست در برابر آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی یا موضعی
- تنظیم تولید چربی یا سبوم توسط پوست
- اثر قابض که به خشک کردن چربی اضافی و کوچک کردن منافذ بزرگ پوست و بهبود ظاهر آسیب‌دیده آن کمک می‌کند
دکتر ابوالفضل جویا را در اینستاگرام دنبال کنید
تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف موضعی زینک به‌تنهایی یا به همراه سایر ترکیبات بسیار مؤثر عمل می‌کند. این موضوع به دلیل ویژگی‌های ضدالتهابی و توانایی کاهش باکتری ایجادکننده جوش (پروپیونی باکتریوم) از طریق مهار آنزیم‌های لیپاز باکتری و سطوح اسیدهای چرب آزاد در خون است. گاهی اوقات متخصصین پوست برای موارد شدید، مقاوم و مزمن آکنه، جهت کمک به جلوگیری از انسداد منافذ پوست توسط باکتری‌ها، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کنند.
با این حال، مطالعات نشان داده‌اند که باکتری‌های ایجادکننده آکنه می‌توانند پس از مدتی در برابر درمان مقاوم شوند. بنابراین برای برخی از افراد مصرف انواع قرص و لوسیون ممکن است پس از مدتی کارساز نباشد. درمان‌های آنتی‌بیوتیکی آکنه هم می‌توانند عوارض جانبی از جمله قرمزی، افزایش حساسیت به نور خورشید، خشکی و پوسته‌پوسته شدن پوست داشته باشد. خبر خوب این است که درمان با زینک اکساید می‌تواند حتی برای کسانی که آکنه مقاوم به آنتی‌بیوتیک دارند نیز مفید باشد.
دریافت اینترنتی نوبت ویزیت دکتر ابوالفضل جویا
مطالعه بیشتر:
عوامل ، علائم و روش های درمان بیماری لیکن اسکلروز
عوامل تهدید کننده سلامت مو
روش های پیشگیری و درمان درماتوز