دکتر ابوالفضل جویا
بورد تخصصی پوست، لیزر و زیبایی
ضایعه ی اپیدرمی شایع،خوش خیم و پایدار که در بالین نماهای مختلفی دارد.
شرح حال:
-کراتوز سبورئیک در زیر ۳۰ سال غیر معمول است.
-اغلب انسان در طول عمر خود دست کم یک کراتوز سبورئیک پیدا می کنند.
-مردان و زنان به یک نسبت مبتلا می شوند-مردان و زنان ممکن است ضایعه تنها محدود به آرئول باشد.
-این بیماری بی علامت است.
یافته های پوستی
-تعداد ضایعات معمولا زیاد است و هر جایی غیر از لب ها و کف دست و پا دیده می شوند.
– اغلب بین ۲ تا ۲۰ میلی متر هستند هر چند ضایعات بزرگتر نیز دیده می شوند.
– ضایعات می توانند مسطح یا برجسته باشند و سطح آنها ممکن است صاف،مخملی یا زگیلی باشد.
– کیست های احتباسی کراتینی درست زیر سطح ضایعه درشکاف ها و شیارها پوستی دیده می شود.
– رنگ ضایعه بسیار متنوع است و می تواند به رنگ سفید، صورتی، قهوه ای یا سیاه باشد و حتی رنگ یک ضایعه نیز یکنواخت نیست و متفاوت است.
– ضایعات معمولاً بیضوی هستند، حاشیه کاملاً مشخص دارند و عمدتاً موازی محور طولی شیارهای پوستی قرار دارند.
– اغلب آنها شبیه تکه موم چسبیده روی پوست (Stuck on) هستند.
– سطح ضایعه در صورت کندن،معمولاً خرد می شود.
– کراتوزسبورئیک صورت که در افراد نژاد آفریقایی-آمریکایی دیده می شود.در ماتوز پاپودر سیاه نامیده می شود.
– این ضایعات ۲-۱ میلی متری قهوه ای تیره،پایول های کراتوتیک متمرکز در اطراف چشم و گونه ها هستند و در ۳۵-۳۰% افراد آفریقایی و آمریکایی دیده می شوند.
– کراتوزگچی (STUCCO) به کراتوزسبورئیک کوچک سفید گفته می شود که بیشتر روی ساق پا و مچ انسان های نژاد قفقازی به وجود می آید-استفاده از کرابو در این نواحی هیپرپیگمانتاسیون شدید ایجاد می کند کورتاژ تک تک ضایعات بهترین گزینه برای بیماران می باشد.
– چنانچه شانه های بارز بالینی التهاب از جمله ارم، اریتم، خونریزی وجود داشته باشد آن را کراتوزسبورئیک التهابی می نامند.
یافته های غیر پوستی
-به بروز ناگهانی تعداد زیادی کراتوزسبورئیک، سندروم لسر-ترلات گفته می شود که معمولاً با بد خیمی های اعضای داخلی همراهی دارد.
آزمایشگاه
-درهمه انواع، آکانتوز، هیپرکراتوز و پاپیلو ماتوز دیده می شود.
– کیست های شاخی و شاخی کاذب معمولاً وجود دارند.
– مقدار پیگمان ملانین از تقریباً صفر در کراتوز گچی تا بسیار زیاد در ملانوآکانتوم متغیر است.
سیر و پیش آگهی
-اگر دستکاری نشوندد باقی می مانند آرام آرام رشد می کنند و ممکن است به دنبال آسیب کنده شود
– کراتوز سبورئیک برجسته یا پایدار ممکن است قابل افتراق از زوائد پوستی یا خال ملانوسیتی مرکب نباشد
– نمای ظاهری کراتوزسبورئیک مسطح می تواند شبیه کراتوز آفتابی (آکتینیک) گسترده شونده یا ملانوم گسترش یابنده ی سطحی باشد،در صورتی که شک داشتیم حتماً بیوسپی کنید.
– هر چند کراتوزسبورئیک هیچ گونه استعداد بدخیم شدن ندارند،به ندرت گزارشاتی از ملانوم ،Bcc و Scc که روی یک کراتوزسبورئیک بروز کرده اند وجود دارد،هرگاه کراتوز سبورئیک تغییرات قابل توجهی کرد،حتماً بیوسپی تهیه کنید.
درمان
– ضایعات علامت دار را می توان درمان کرد.
– ضایعات مسطح یا مختصر برجسته را می توان کرایوسرجی کرد.
– ضایعات ضخیم تر بهتر است با کوتر یا کورتاژ زیر بی حسی موضعی برداشته شوند.
– اسکار به جا مانده در صورت وجود بسیار جزئی است می توان پوست اطراف را کمی کشیده نگاه داشت تا کوتاژ بهتر انجام شود.
– عوارض تمامی روش هی برداشتن ضایعه،هیپو یا هیپرپیگمانتاسیون است.
برخی کراتوزها شدیداً پیگمانته هستند و شبیه ملانوم به نظر می رسند لذا باید بیوسپی شوند.